O Wielkiej Wojnie w forcie „Grębałów”
Ognisko TKKF „Przyjaciel Konika” zaprasza miłośników historii na ilustrowany przezroczami referat o Wielkiej Wojnie 1914-1918, który odbędzie się w sobotę, 3 sierpnia 2024 r. o godz. 15.00 w zabytkowym forcie 49 ¼ „Grębałów”.
Fort „Grębałów” jest świadkiem historii z lat I wojny światowej. Powstał jako fort pancerny główny w latach 1897-1899 w celu obrony Twierdzy Kraków od strony wschodniej i północno-wschodniej – do blokowania doliny Wisły i traktu proszowickiego.
W czasie I bitwy o Kraków w okresie 20-22 listopada 1914 r. wspierał przeciwnatarcie wojsk austro-węgierskich, które wyszło z Twierdzy Kraków i odrzuciło Rosjan za linię Nidy. Po wyzwoleniu Krakowa w 1918 r. został przejęty przez Wojsko Polskie, a polscy żołnierze zdemontowali z fortu część dział, które wykorzystano do uzbrojenia pociągów pancernych, które wysłano na odsiecz Polakom walczącym z Ukraińcami o Lwów.
Fort służył potem głównie jako magazyn, a po II wojnie światowej przez wiele lat niszczał, zwłaszcza po pozbawieniu go wież pancernych, gdy woda opadowa zaczęła wlewać się do środka, a wilgoć zaczęła dewastować mury.
W 1988 r. fort trafił w ręce przedstawicieli ośrodka jeździeckiego dla dzieci i młodzieży TKKF „Przyjaciel Konika”, którzy rozpoczęli proces jego renowacji i dostosowania go do celów hippicznych.
W tradytorze fortu z oryginalnymi elementami pancernymi, znajdują się ekspozycje dotyczące historii Twierdzy Kraków, Polaków zasłużonych dla rozwoju Galicji, polskich żołnierzy w c. i k. wojskach, a także historii samego fortu.
UWAGA: dojście do fortu furtką od strony przebudowywanej obecnie pętli tramwajowej „Wzgórza Krzesławickie”.