Uroczystości w forcie „Krzesławice”
W piątek 17 listopada 2023 r. na ścianie zewnętrznej kaponiery fortu 49 „Krzesławice” uroczyście odsłonięto tablicę pamięci, która przypomina, że było to miejsce egzekucji. W fosach fortu, położonego wówczas z dala od miasta, w okresie od jesieni 1939 r. do listopada 1941 r. niemieccy okupanci przeprowadzili szereg egzekucji obywateli polskich, których przywożono z więzień przy ul. Montelupich oraz św. Michała. Ofiarami nazistów padli w większości mieszkańcy Krakowa oraz Polski południowej.
Po zakończeniu II wojny światowej przeprowadzono ekshumacje, w wyniku której z parunastu płytkich grobów wydobyto łącznie 440 ciał pomordowanych. Zostali oni pochowani na pobliskim cmentarzu, który ogrodzono i wybudowano tam pomnik upamiętniający ofiary okupantów.
Tablicę, w obecności rodzin pomordowanych, odsłonili wspólnie Sekretarz Miasta Krakowa Antoni Fryczek oraz dyrektor Młodzieżowego Domu Kultury „Fort 49 Krzesławice” Barbara Wolak. W uroczystości udział wzięli także: zastępca burmistrza Myślenic, skąd również pochodziły ofiary egzekucji, delegacje okolicznych Szkół Podstawowych nr 98 i 129 oraz przedstawiciele instytucji państwowych. Obecny był także dr inż. arch. Krzysztof Wielgus, który od wielu lat pomaga w renowacji zabytku. Tablica zawisła na ścianie, na której wciąż widoczne są ślady kul.
Sam fort przez wiele lat powojennych był dewastowany, częściowo zniszczony, a jego fosy zostały zasypane. Dopiero w latach 90. XX w., gdy został przekazany Gminie Miejskiej Kraków, rozpoczęła się jego renowacja oraz adaptacja do celów edukacyjnych. Prace ziemne przywracające fosy fortu wciąż trwają, natomiast sam budynek już od kilkunastu lat jest użytkowany przez Młodzieżowy Dom Kultury „Fort 49 Krzesławice”. Rocznie z jego oferty edukacyjnej i kulturalnej korzysta około tysiąca dzieci i młodzieży. Dyrekcja i społeczność MDK dba o miejsca kaźni oraz jest inicjatorem licznych działań upamiętniających ofiary tragicznych dziejów tego miejsca.
