Odkryj tajemnicę. Idea projektu Twierdzy Kraków
Projekt Twierdza Kraków to idea przybliżenia turystom i mieszkańcom dziedzictwa dawnej architektury obronnej Krakowa. To Wawel, mury obronne, Brama Floriańska, Barbakan a także ponad sto obiektów XIX-wiecznej Twierdzy Kraków zlokalizowanych w różnych częściach miasta, a nawet tuż poza jego granicami.
Są to nie tylko budynki bojowe: forty, bastiony, ostrogi bramne, szańce, ale również budynki zaplecza – dawne koszary, magazyny, zabytki inżynieryjne, czy lotnisko. Znajdują się one często wewnątrz osiedli lub obok ruchliwych tras komunikacyjnych, ale nie wszyscy wiedzą o ich militarnym pochodzeniu, może dlatego że wiele z nich jest schowanych w zieleni. Są ze sobą nadal powiązane dawną infrastrukturą forteczną, ale w ciągu ostatnich stu lat rozrastające się miasto wchłonęło je i z czasem wkomponowało w swoją tkankę.
Wiele dawnych budynków wojskowych zaadaptowano do funkcjonowania w nowych warunkach. W dawnych fortach, koszarach, czy magazynach mieszczą się obecnie instytucje kultury, edukacji, muzea, biblioteki, uczelnie wyższe, a także placówki zdrowia, ośrodki sportowe, czy firmy prywatne. Liczne obiekty Twierdzy Kraków oferują odwiedzającym zawsze cenne w metropolii enklawy ciszy i zieleni, a niektóre, zwłaszcza te położone na wzgórzach, także panoramiczne widoki na Kraków.
Budynki są w większości dostępne – choć niektóre z ograniczeniami wynikającymi ze specyfiki prowadzonej w nich działalności lub stanu technicznego. O ich dziejach przypominają coraz liczniej organizowane wydarzenia poświęcone temu okresowi i tej tematyce: spacery, prelekcje, wykłady, oprowadzania, stawiane tablice informacyjne, wydawane publikacje. Twierdza jest zabytkiem, a na renowację i adaptację jej obiektów znaczne środki przeznaczają m.in. Gmina Miejska Kraków, w tym także z funduszy unijnych, oraz Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa.
Efekty tych działań można zobaczyć podczas samodzielnych wycieczek lub w ramach Dni Twierdzy Kraków, które w 2022 r. odbyły się po raz pierwszy. Organizowane są przez Gminę Miejską Kraków, a także władających fortami oraz popularyzatorów historii, którzy przygotowują szereg atrakcji promujących to unikatowe krakowskie dziedzictwo. Działania te będą kontynuowane.
Twierdza Kraków czeka zatem na odkrycie swoich tajemnic. Chce zaskoczyć swoimi dziejami, dawnym majestatem i obecnym potencjałem. Zaprasza do eksploracji, podróży w czasie i aktywnego wypoczynku z historią w tle. Więcej informacji o historii Twierdzy Kraków i wydarzeniach z nią związanych można znaleźć na stronie www.twierdzakrakow.pl.
