Fort 49 „Krzesławice”

Fort powstawał etapami. Najpierw był drewniano-ziemnym szańcem, potem stanowił fort pośredni, wypełniający lukę między innymi fortami, aż wreszcie w latach 1881–1886 przebudowano go na fort artyleryjski, podobny do fortów „Prokocim” i „Rajsko”. Miał bronić traktu proszowickiego oraz linii kolejowej do Kocmyrzowa.

W czasie I bitwy o Kraków załoga fortu prowadziła ostrzał wojsk carskich. W okresie międzywojennym, w forcie trwał nasłuch radiowy radiostacji niemieckich, a efekty tej pracy przyczyniły się pośrednio do złamania szyfru Enigmy.

W czasie okupacji niemieckiej hitlerowcy fort był niemym świadkiem egzekucji 440 osób. Do dzisiaj na jego murach widać ślady kul.

W Polsce Ludowej był hotelem robotniczym, a od lat 60. trwała jego dewastacja. Część wysadzono, w części zorganizowano magazyny, splantowano wały, na odzyskanym terenie pozwolono wytyczać ogródki działkowe, samoistnie powstały też dzikie wysypiska śmieci. Los uśmiechnął się do fortu w latach 90. XX wieku, gdy stał się on siedzibą Młodzieżowego Domu Kultury Fort 49 „Krzesławice”. Rozpoczęto prace konserwatorskie, które cały czas trwają.