Trzy dni forteczności

Od czwartku 21 do soboty 23 marca 2024 r. przedstawiciele miast posiadających zabytki architektury obronnej obradowali w Toruniu na II Forum Miast i Gmin Fortecznych. Na zaproszenie Prezydenta Miasta Torunia Michała Zaleskiego, Zastępcy Prezydenta Miasta Torunia Zbigniewa Fiderewicza, dyrektor Muzeum Okręgowego w Toruniu Aleksandry Mierzejewskiej oraz Fundacji Forteczne Dziedzictwo z Torunia na forum przybyli przedstawiciele: Warszawy, Poznania, Zamościa, Przemyśla, Grudziądza, Giżycka, Kłodzka i Krakowa.

Oprócz rozmów na temat zabezpieczania zabytków i wykorzystania ich z korzyścią dla mieszkańców, gospodarze zaprezentowali gościom najciekawsze obiekty forteczne: Forty I, IV, VI i XV, zrewitalizowany Bastion I, średniowieczne mury obronne, Grodze V i VI, dawne Koszary Racławickie, Koszary Bramy Chełmińskiej wyremontowane na potrzeby Muzeum Twierdzy Toruń oraz Muzeum Fortyfikacji Pancernej Twierdzy Toruń w Baterii AB IV.

Spotkanie gmin fortecznych w Toruniu

Spotkanie w Toruniu służyło wymianie doświadczeń, którymi dzielili się prelegenci: Zastępca Prezydenta Torunia i prezes Ligi Miejsc Światowego Dziedzictwa w Polsce Zbigniew Fiderewicz, który przedstawił historię powstania i sposób funkcjonowania tej organizacji, w której działa aktywnie także Miasto Kraków. W kolejnych referatach głos zabrali prof. Piotr Molski z Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, członek Rady Ochrony Zabytków przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wiceprezes PKN ICOMOS, który omówił „Wieloletnie strategie ochrony i zagospodarowania wielkoobszarowych zespołów obronnych”, Marcin Zdanowski – kierownik Działu Promocji Muzeum Okręgowego w Toruniu, przedstawiając szanse, wyzwania i zagrożenia związane z sieciowaniem.

Głos zabrali także przedstawiciele Krakowa: Sławomir Matys – główny specjalista w Referacie Lokali Służby Zdrowia i Fortów Zarządu Budynków Komunalnych, który opowiedział o wybranych aspektach własnościowych, zarządzaniu i gospodarowaniu obiektami Twierdzy Kraków, Mateusz Drożdż – główny specjalista w Referacie Marketingu Turystycznego Urzędu Miasta Krakowa i autor książki „Spacerem przez Twierdzę Kraków” – prezentując Twierdzę Kraków jako produkt turystyczny oraz dr inż. arch. Krzysztof Wielgus z Katedry Architektury Krajobrazu na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, który omówił problematykę synergii dziedzictwa fortyfikacyjnego i sieciowaniu użytkowników fortyfikacji.

Fort IV w Toruniu

Uczestnicy spotkania zadeklarowali zainteresowanie pogłębieniem współpracy, które może zaowocować wzajemną promocją swojej oferty turystycznej, dalszą wymianę doświadczeń z zakresu konserwacji i renowacji budowli zabytkowych, utrzymania obiektów, zachowania krajobrazu fortecznego, sieciowania współpracy oraz poszerzeniem grona uczestników spotkań Forum Miast i Gmin Fortecznych o kolejnych uczestników z miast i gmin, które jeszcze się nie włączyły w projekt. Zgodnie z intencją zebranych spotkania powinny odbywać się cyklicznie przed i po sezonie turystycznym w kolejnych miastach, aby można było zobaczyć lokalną specyfikę, wykorzystanie i potencjał.