Dla eksploratorów Twierdzy Kraków

Wybierając się na zwiedzanie obiektów Twierdzy Kraków, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach i ważnych informacjach! Pozwolą one zrozumieć specyfikę pofortecznych zabytków oraz zachować bezpieczeństwo podczas wyprawy.

1. Twierdza Kraków to nie jeden budynek, ale ponad setka obiektów zlokalizowanych w różnych  częściach miasta, a także tuż poza jego granicami.
    
2. Część z budynków twierdzy jest nadal użytkowana w celach wojskowych i nie ma do nich dostępu.
    
3. Spora część zabudowań twierdzy jest zagospodarowana do celów cywilnych, można je zwiedzać, niemniej jednak nie wszystkie są dostępne w całości lub nawet w części. Przed wycieczką trzeba sprawdzić, czy istnieje możliwość wejścia na ich teren. Właściciele lub dzierżawcy tych umocnień często informują o tym fakcie na swoich stronach internetowych.
    
4. Wiele budynków Twierdzy Kraków nie ma tradycyjnych adresów – czyli przypisanej ulicy i numeru posesji. Wiele „adresów” pomaga tylko umiejscowić obiekt w topografii miasta. Warto zweryfikować na stronach gestorów lub mapie, jak do nich najłatwiej dotrzeć.
    
5. W czasach c. i k. Austro-Węgier istniał zakaz fotografowania miejsc umocnionych o znaczeniu strategicznym. Stąd mało jest zdjęć pokazujących forty Twierdzy Kraków w czasach przed I wojną światową i w okresie jej trwania.
    
6. Twierdza Kraków została wybudowana przez Austriaków, ale nie służyła do zniewolenia Krakowa, a pełniła funkcje militarne.
    
7. Niektóre miejsca zostały wykorzystane do zbrodniczej działalności przez reżimy hitlerowski i stalinowski, należy o tym pamiętać, zwiedzając zwłaszcza bastion „Luneta Warszawska” i fort 49 „Krzesławice”.
    
8. W wielu budynkach Twierdzy Kraków władające nimi instytucje przygotowały wystawy lub miejsca pamięci obrazujące przeszłość danych obiektów.
    
9. Wiele instytucji lub organizacji pozarządowych kultywujących pamięć i dziedzictwo Twierdzy Kraków organizuje wycieczki jej śladami. Za przewodników wybierają osoby znające temat, stąd warto skorzystać z takiej formy poznawania przeszłości Krakowa.
    
10. Warto zapoznać się z dostępnymi informacjami na temat samej Twierdzy Kraków, jak i czasów, w których powstawała. XIX wiek to moment narodzin współczesnego świata pod względem rozwoju nauk technicznych, społecznych, przyrodniczych, ekonomicznych i politycznych, z których owoców korzystamy do dzisiaj praktycznie w każdym aspekcie życia. I wojna światowa i jej konsekwencje stały się zaś matrycą II wojny światowej i w dużej mierze rzutowały na cały XX wiek.